Mazowiecka Okręgowa Izba Architektów, we współpracy z miastem stołecznym Warszawą (Zarządem Zieleni m.st. Warszawy), Dzielnicą Wisła oraz Stowarzyszeniem Filokartystów Varsaviana*, zorganizowała wystawę na stołecznych bulwarach, prezentującą neony warszawskie na pocztówkach z lat 60. i 70. XX wieku.
Neon (czyli gaz) został odkryty przez brytyjskich chemików, sir Williama Ramsaya i Morrisa W. Traversa, w 1898 roku. Już dwanaście lat później (w roku 1910) Georges Claude zastosował neon do skonstruowania lamp wyładowczych, które zamieścił na zewnątrz budynków, tak aby pełniły funkcję reklam. Można powiedzieć, że w ten sposób nastąpiło rozwinięcie wynalazku, jakim była rurka Geisslera.
W Polsce reklamy na elewacjach budynków z zastosowaniem neonu pojawiły się w okresie międzywojennym. Trudno stwierdzić, gdzie dokładnie pojawił się pierwszy neon w naszym kraju, ale miało to miejsce w połowie lat 20. XX wieku. W Krakowie pierwszą reklamą neonową była reklama żarówek firmy Philips, którą zamieszczono na dachu budynku przy Rynku Głównym. Z kolei w Warszawie była to butelka pewnego trunku, która w 1926 roku pojawiła się na skrzyżowaniu ul. Marszałkowskiej i Alej Jerozolimskich.
„Neonowy rozkwit” w powojennej Warszawie przypadł na lata 60. i 70. ubiegłego stulecia. Ciekawym rozwiązaniem było wówczas zastosowanie neonów w przestrzeni nie jako reklamy, ale jako dekoracji urozmaicających stolicę po zmroku. Tak powstał nieodłączny element elewacji i brył budynków.
Zapraszamy do podróży w czasie, do rozświetlonej neonami Warszawy lat 60. i 70. XX wieku. Pocztówkowe widoki można oglądać bezpłatnie całą dobę na warszawskich bulwarach (na wysokości Muzeum Sztuki Nowoczesnej).
Więcej o neonach
w Krakowie: Krakowskie Neony - blog o krakowskich neonach
w Warszawie: https://dzieje.pl/wideo/j-zielinski-przedwojenna-warszawa-byla-bogata-w-neony
* MaOIA była społecznie odpowiedzialna za inicjatywę, koordynację i projekt wystawy. Pocztówki ze swojej kolekcji bezpłatnie udostępnił pan Maciej Nietrzebka, członek Stowarzyszenia Filokartystów Varsaviana. Miasto Warszawa odpowiadało za druk i montaż wystawy. Wszystkim organizatorom, a w szczególności m.st. Warszawie, które poniosło wszystkie koszty produkcji oraz bezpłatnie udostępniło miejsce ekspozycji – serdecznie dziękujemy.
/tekst i foto- P. Glegoła/
