„Prawo własności a prawo zabudowy” to temat seminarium, które odbyło się 23 maja 2025 r. w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Komisję Ekspertów „Klimat i Przestrzeń”, działającą przy RPO.
W spotkaniu uczestniczyli: Marcin Wiącek – rzecznik praw obywatelskich; Ryszard Kowalski – przewodniczący Komisji Ekspertów ds. Klimatu i Przestrzeni; dr hab. Marta Romańska, prof. UJ – z Katedry Postępowania Administracyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego; prof. dr hab. Piotr Tuleja – z Katedry Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego; dr hab. Piotr Bogdanowicz, prof. UW – z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; dr hab. Przemysław Drapała, prof. ALK z Katedry Prawa Cywilnego Akademii Leona Koźmińskiego.
Sesję moderowała dr hab. Katarzyna Małysa-Sulińska, prof. UJ – członek Komisji Ekspertów ds. Klimatu i Przestrzeni.
IARP reprezentował Piotr Fokczyński – architekt, prezes Krajowej Rady Izby Architektów RP. Udział w seminarium wzięła też Jolanta Przygońska – architekt, urbanista, prezes Stowarzyszenia Polska Izba Urbanistów, wiceprezes Zarządu Federacji Polskiej Urbanistyki, członek Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP.
Uczestnicy seminarium dyskutowali na temat ochrony praw właścicieli do zabudowy nieruchomości oraz na temat granic ingerencji władzy publicznej w prawo własności i inne prawa rzeczowe, z których można wywodzić tytuł do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
Spotkanie rozpoczął rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek, który zwrócił uwagę, że RPO od wielu lat zajmuje się problematyką planowania i zagospodarowania przestrzennego. Jednocześnie wskazał, że właśnie z tej racji „do Biura RPO wpływają skargi i apele dotyczące zarówno regulacji prawnych, jak i praktyki stosowania prawa […], że z jednej strony właściciele nieruchomości czują się pokrzywdzeni ograniczaniem ich prawa do korzystania z własności, a z drugiej strony wskazuje się, że gospodarka przestrzenna w Polsce – zwłaszcza w miastach – jest niedostosowana do potrzeb współczesności, a deficyty w tym zakresie są jedną z przyczyn postępującej degradacji klimatu”. Również między innymi z tego powodu powołano komisję ekspertów „Klimat i Przestrzeń”, której zadaniem było zaproponowanie rozwiązań integrujących zadania dotyczące ochrony klimatu z zagospodarowaniem przestrzennym. Komisja zakończyła swoje działania raportem, w którym zwrócono uwagę na potrzebę zmian licznych aktów normatywnych – w zakresie planowania przestrzennego, ochrony środowiska, zasad stanowienia prawa miejscowego, podatków lokalnych, Lasów Państwowych, Wód Polskich, transportu publicznego czy procedury udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji we wskazanej kwestii. Komisja zaproponowała również zdefiniowanie od nowa założeń nowoczesnego prawa o przestrzeni. RPO przedstawił zasadnicze tezy tych zmian i zaznaczył, że projekt założeń przedstawił Ministrowi Rozwoju.
Kolejny referat wygłosił przewodniczący Komisji Ekspertów ds. Klimatu i Przestrzeni Ryszard Kowalski, który już na wstępie podkreślił, jak bardzo pilne są problemy związane z zagospodarowaniem przestrzennym i ze zmianami klimatu.
Po wystąpieniach miała miejsce interesująca dyskusja uczestników spotkania. Przedstawiono w niej również inne punkty widzenia do wygłoszonych prelekcji...
Więcej o spotkaniu pod linkiem:
https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-seminarium-prawo-wlasnosci-a-prawo-zabudowy-relacja
/red-iarp/
*dziękujemy biuru RPO za udostępnienie zdjęć
