Badanie sektorowe to przeprowadzane co dwa lata badanie zlecone przez Radę Architektów Europy (ACE) i współfinansowane przez program Kreatywna Europa Unii Europejskiej, w ramach którego gromadzone i analizowane są dane statystyczne, socjologiczne i ekonomiczne na temat europejskich architektów, rynku architektonicznego i praktyki architektonicznej.
Opierając się na odpowiedziach 28 000 architektów z 29 krajów europejskich, edycja Studium z 2024 r. została rozszerzona o nowe obszary badawcze, dzięki czemu jest najbardziej kompleksową analizą zawodu architekta w Europie. Stanowi ona niezbędne odniesienie dla każdego, kto interesuje się architekturą i środowiskiem zabudowanym.
Ta edycja oznacza rekordowy rok, w którym uczestniczyło 29 krajów — najwięcej jak dotąd. Ponadto badanie sektorowe uwzględnia tegoroczne krajowe badania przeprowadzone w Niemczech przez BAK i w Wielkiej Brytanii przez RIBA, co jeszcze bardziej poszerza jego zakres. Badanie sektorowe z 2024 r. pokazuje, że obecnie jest 580 000 architektów w 30 krajach europejskich, co oznacza wzrost o 8% w ciągu ostatniej dekady.
Zawód zbliża się do parytetu płci, kobiety stanowią obecnie 45% profesjonalistów. Większość architektów pracuje w pełnym wymiarze godzin, a znaczna część, 46%, to właściciele lub dyrektorzy kancelarii, z których wielu działa jako małe, niezależne firmy. Obecnie więcej jest pracy jako dyrektorzy w porównaniu z 10 latami temu. Europejski rynek budowlany jest wyceniany na 2 600 miliardów euro, a kancelarie architektoniczne mają 1 procent udziału w tym, generując łączne obroty kancelarii w wysokości 26 miliardów euro. W tym sektorze dominuje budownictwo prywatne, stanowiące ponad połowę prac architektonicznych. Jednak rosnąca niepewność osłabiła perspektywy, przy czym 37% architektów spodziewa się zmniejszonego obciążenia pracą w nadchodzącym roku, podczas gdy 19% przewiduje więcej pracy.
Pracownie architektoniczne pozostają niewielkie; prawie 70% z nich to działalność jednoosobowa. Pomimo wyzwań, średnia rotacja dla wszystkich rozmiarów praktyk odrabia straty po kryzysie pandemicznym, chociaż inflacja zniwelowała wzrosty odnotowane w ciągu ostatnich dwóch lat. Pracownie coraz częściej oferują oceny po zajęciu w celu oceny wydajności budynku, a coraz więcej architektów zajmuje się obecnie zrównoważonym projektowaniem, przy czym 54% często stosuje zasady projektowania energooszczędnego. Zarobki architektów osiągnęły średnio 43 500 euro. Wzrost w ciągu ostatnich dwóch lat pokrywa się z inflacją. Utrzymuje się trwała luka płacowa między kobietami a mężczyznami, przy czym architekci płci męskiej zarabiają średnio o 22% więcej niż ich koleżanki.
„Architektura nie polega już tylko na budowaniu konstrukcji – chodzi o kształtowanie przyszłości. Zrównoważony rozwój nie jest już trendem, ale podstawowym oczekiwaniem. Ponad 54% architektów regularnie integruje projektowanie energooszczędne, a oceny poużytkowe stają się coraz bardziej standardem w branży. Misja jest jasna: architekci muszą przewodzić w walce o środowisko zabudowane, które jest odporne, odpowiedzialne i gotowe na nadchodzące wyzwania. I przez to wszystko jeden fakt pozostaje niezmienny: ten zawód został stworzony, aby przetrwać. W czasach zmian gospodarczych i globalnej niepewności architekci nadal wprowadzają innowacje, tworzą i inspirują – projektując przestrzenie, które są nie tylko zrównoważone i inkluzywne, ale zbudowane tak, aby przetrwały próbę czasu” – stwierdziła Ruth Schagemann, prezes ACE .
„Jesteśmy niezmiernie wdzięczni ponad 28 000 architektów, którzy wzięli udział w tegorocznym badaniu. Tegoroczne badanie jest dziewiątym dwuletnim badaniem, które przeprowadziliśmy dla ACE, a frekwencja osiągnęła nowy rekord. Dane dostarczone przez respondentów pokazują, że zawód składa się z bardzo małych praktyk; prawie połowa architektów prowadzi własne firmy. Ale zawód małych praktyk nadal może być znaczący; architekci wnoszą ogromne 26 miliardów euro do gospodarki Europy” – stwierdził jeden z autorów raportu, Aziz Mirza.
POBIERZ WERSJĘ FRANCUSKĄ TUTAJ.
Zastrzeżenie: Wsparcie Komisji Europejskiej dla powstania tej publikacji nie stanowi poparcia dla jej treści, gdyż odzwierciedlają one jedynie poglądy autorów. Komisja nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek wykorzystanie tych treści.
Przy okazji dziękujemy wszystkim polskim architektom, którzy odpowiedzieli na nasz apel o wypełniene ankiety Sector Study. Dzięki Wam opublikowane badania są bardziej zbliżone do realiów.
/red-iarp/
