Wielofunkcyjna sala sportowa, stanowiąca jednocześnie przestrzeń dla lokalnej społeczności, została zrealizowana w samym sercu Książa Wielkopolskiego. Celem inwestycji było stworzenie miejsca, umożliwiającego integrację zarówno mieszkańców z przestrzenią miejską, jak i między samymi mieszkańcami.
Książ Wielkopolski to niewielkie miasto, liczące około 2700 osób. Jeszcze do niedawna brakowało w nim odpowiedniego miejsca do organizowania większych wydarzeń kulturalnych czy sportowych, władze lokalne podjęły więc decyzję o budowie nowego obiektu.
Przy opracowywaniu koncepcji hali widowiskowo-sportowej projektanci zwrócili szczególną uwagę na kontekst urbanistyczny miejsca, znajdującego się w centrum Książa – graniczy ono z przedszkolem, w pobliżu są też zlokalizowane rynek oraz inne instytucje publiczne. Działka, na której stanął budynek, ma nieregularny kształt, a wokół niej występuje nagromadzenie zróżnicowanej zabudowy. Formę przestrzenną hali i rozplanowanie obiektu w dużej mierze zdeterminowały więc przepisy przeciwpożarowe oraz konieczność zachowania odpowiednich odległości od sąsiednich budynków.
Ze względu na otoczenie (budynków o niższej zabudowie) zdecydowano się także na posadowienie sali gimnastycznej 1,5 m poniżej poziomu terenu. Pozwoliło to zaaranżować wygodne trybuny w połączeniu z holem wejściowym, wkomponować budynek w kontekst oraz zminimalizować jego dominację nad sąsiednią zabudową. Elewacja z poliwęglanu nadała obiektowi lekkość, a zastosowanie konstrukcji stalowej, w tym V-kształtnych wsporników kratownicy dachu, przełamało ortogonalność wnętrz i architektury, zapewniając projektowi wyrazisty charakter.
Centralny punkt bryły, której formę można określić jako otwartą, stanowi zintegrowane z otoczeniem, przestronne patio. Takie rozwiązanie pozwoliło odejść od tradycyjnej konwencji tworzenia zamkniętych przestrzeni sportowych, zapewniając funkcjonalność, łatwy dostęp do obiektu i zharmonizowanie go z tkanką miasta. Patio stało się strefą spotkań społeczności miejskiej, w tym – ze względu na znajdujące się na nim podesty – rolkarzy i skaterów. Mimo tego, że jest to przestrzeń interakcji, udało się w niej zachować kameralny, wręcz intymny charakter. Przebieg sieci infrastruktury podziemnej zdecydował o posadzeniu na tym obszarze niskiej roślinności. Dodatkowo patio stanowi bezpieczne przedłużenie wejścia do przedszkola.
Na etapie projektowania obiektu dużą wagę przywiązywano do charakteru wnętrz – celem stało się zaaranżowanie ich tak, aby były nowoczesne i efektywnie zagospodarowane, jak również przyjemne w odbiorze. Konstrukcja dachu sali widowiskowej pełni więc funkcję nie tylko nośną, lecz także dekoracyjną – poprowadzona w taki sposób, żeby było ją widać przez szereg okien doświetlających pomieszczenie, stała się estetycznym detalem. Jej rytmiczny układ i forma wpisują się w całościową koncepcję wewnętrznej architektury.
Wybierając kolorystykę, skupiono się na intensywnej, pobudzającej do aktywności zieleni oraz czarnych akcentach. Barwy te kontrastują z jasną, monochromatyczną elewacją i sprawiają, że przestrzenie wewnętrzne są dobrze widoczne także z zewnątrz. Odpowiednio dopasowane kolory widać też na boisku sportowym, gdzie oznaczenia techniczne, takie jak linie wyodrębniające pola do gry, komponują się z całą aranżacją, w żaden sposób nad nią nie dominując.
W hali zadbano również o akustykę – zastosowano systemy paneli ściennych oraz sufitowych, które nie tylko poprawiają jakość dźwięku, ale i pełnią funkcję estetyczną. Modularny, czarny sufit akustyczny, zestawiony z dużych prostokątnych bloków, przełamuje surowość przestrzeni, a jego rytmiczny układ przywołuje na myśl eleganckie sale widowiskowe.
Uwagę w obiekcie zwracają precyzyjnie opracowane detale wykończeniowe elementów instalacyjnych. Dobór wyposażenia – w tym opraw oświetleniowych, systemów nagłośnienia, wentylacji oraz klimatyzacji – nie był przypadkowy. Wszystko to zostało w przemyślany sposób zaprojektowane i zintegrowane z architekturą wnętrz. Zachowaniu spójności estetycznej i funkcjonalnej posłużyły też różnorodne materiały wysokiej jakości – od wentylowanych posadzek z linoleum w sali sportowej przez posadzki PVC aż po płytki w strefach mokrych.
Hala sportowa to przestrzeń codziennej aktywności dzieci i młodzieży z okolicznych szkół, na parterze zaprojektowano więc dostępne dla uczniów szatnie. Dodatkowe pomieszczenia pełniące tę funkcję zlokalizowano również na piętrze, tak aby można było z nich korzystać podczas większych wydarzeń.
Konsekwencja w dążeniu do spójności każdego detalu – od konstrukcji przez materiały aż po elementy użytkowe – sprawiła, że obiekt w Książu Wielkopolskim to przemyślana, funkcjonalna, a przy tym estetycznie uporządkowana przestrzeń. Trzeba jednak zaznaczyć, że projekt budynku stanowił wyzwanie pod względem zarówno finansowym, jak i logistycznym. Realizacji hali nie ułatwiały ograniczony budżet, konieczność rozłożenia procesu inwestycyjnego na kilka lat, opóźnienia spowodowane pandemią oraz międzynarodowym kryzysem. Pomimo trudnych okoliczności inwestor i architekci obrali wspólny cel – stworzenie obiektu, który nie tylko spełni funkcje sportowe, ale również stanie się symbolem jakości i nowoczesności. Dołożono wszelkich starań, aby hala nie była kolejną anonimową przestrzenią, lecz miejscem wyróżniającym się na tle budynków o podobnym przeznaczeniu, szczególnie w małych ośrodkach miejskich.
METRYKA PROJEKTU
Obiekt: hala widowiskowo-sportowa w Książu Wielkopolskim
Inwestor: Urząd Miejski w Książu Wielkopolskim
Generalny projektant: PL.architekci – Katarzyna Cynka-Bajon, Bartłomiej Bajon
Zespół projektowy: Bartosz Stanek, Joanna Sypniewska, Karol Kremski
Konstrukcja: BSD Konstrukcje – Jacek Kryske, Patryk Kasprzycki
Instalacje: TMI Tomasz Murawa, SPPoprawa sp. z o.o.
Powierzchnia terenu inwestycji: 13 600 m2
Powierzchnia zabudowy: 2241 m2
Kubatura obiektu: 19 068 m3
Powierzchnia użytkowa: 2388 m2
Data odbioru projektu: 2023 r.
KATARZYNA CYNKA-BAJON
architekt IARP; absolwentka Wydziału Architektury i Urbanistyki Politechniki Poznańskiej; w latach 2004–2005, w ramach stypendium, studiowała na Wydziale Architektury Uniwersytetu w Hanowerze; członkini WPOIA RP, SARP o. Poznań oraz SAW; współzałożycielka pracowni PL.architekci, specjalizującej się w projektowaniu domów i wnętrz prywatnych; współautorka wielu nagradzanych projektów; pomysłodawczyni i organizatorka wystawy Możliwe/Niemożliwe w architekturze Poznania w CK Zamek w Poznaniu
BARTŁOMIEJ BAJON
architekt IARP; absolwent Wydziału Architektury i Urbanistyki Politechniki Poznańskiej; członek WPOIA RP, SARP o. Poznań i SAW; współzałożyciel pracowni PL.architekci, specjalizującej się w projektowaniu domów i wnętrz prywatnych; współautor wielu nagradzanych projektów; pomysłodawca i organizator wystawy Możliwe/Niemożliwe w architekturze Poznania w CK Zamek w Poznaniu
